Zerwana nić. Religijne sztuki teatralne dla dzieci w latach 1945–1950. Na tropie cenzury
Słowa kluczowe:
religious book, theatric plays, children, adolescents, Nativity play, censorship, ideology, social realismAbstrakt
The article brings back the religious plays for children, which have been removed from the publishing, libraries, and readers’ circles. Their first issues were published before the Second World War. Their new editions, from the years 1945-1950, came with the erasure of such aspects as: Eastern marches (Vilnius, Lviv), Polish-Bolshevik war of 1920, Polish legions and Józef Piłsudski, and Jews. The Author focuses on following the changes made by censorship at that time. In conclusion, it must be underlined that changes introduced in the plays did not save them from the wave of purges in school and public libraries in the early 1950s.Bibliografia
Andrzejczak, H., Przerwana tradycja – piśmiennictwo religijne dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1979, [w:] Literatura dla dzieci i młodzieży (1945–1989), t. 3, red. K. Heska-Kwaśniewicz, K. Tałuć, Katowice 2013, s. 38–69.
Białkowska, B., Książki niechciane – książki „groźne” dla dzieci w Polsce Ludowej, czyli o czystkach w księgozbiorach bibliotecznych, „Nowe Książki” 1991, nr 7, s. 60–61.
Heska-Kwaśniewicz, K., „Klasycy” na indeksie. Z dziejów czystek bibliotek śląskich w latach stalinowskich, [w:] Z dziejów książki i prasy na Śląsku w XIX i XX wieku: wybra- ne zagadnienia, red. K. Heska-Kwaśniewicz, Katowice 1999, s. 112–123.
Heska-Kwaśniewicz, K., Książki religijne – książki groźne. O czystkach w księgozbiorach na Śląsku w okresie stalinowskim, „Gość Niedzielny” 1996, nr 3, s. 13–14.
Heska-Kwaśniewicz, K., Przed czym chciano uchronić młodego czytelnika w PRL-u, czyli o czystkach w bibliotekach szkolnych lat 1949–1953, [w:] Młody czytelnik w świecie książki, biblioteki, informacji, red. K. Heska-Kwaśniewicz i I. Socha, Katowice 1996, s. 73–80.
Kondek, S. A., Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948–1955. Warszawa 1999.
Kondek, S. A., Władza i wydawcy. Polityczne uwarunkowania produkcji książek w Polsce w latach 1944–1949, Warszawa 1993.
Papuzińska, J., Normalność, „Nowe Książki” 1991, nr 4, s. 70–72.
Szeląg, Z., Konspiracyjne wydawnictwa „Naszej Księgarni”, [w:] Pół wieku przyjaźni z dzieckiem i szkołą 1921–1971, red. S. Aleksandrzak, Warszawa 1972, s. 35–36.
Waksmund, R., Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej (tematy – gatunki – kon- teksty), Wrocław 2000.
Wójcik, E., Polski ruch księgarski we Lwowie w okresie dwudziestolecia międzywojennego, [w:] Kultura książki ziem wschodniego i południowego pogranicza Polski (XVI–XX wiek). Paralele i różnice, red. J. Gwioździk i E. Różycki, Katowice 2004, s. 404–418.
