Międzywojenne podręczniki historii literatury i ich obudowa dydaktyczna. O sposobach zaciekawienia uczniów lekturą i sterowania jej odbiorem

Autor

  • Danuta Łazarska Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.24917/20811861.19.13

Słowa kluczowe:

Second Polish Republic, Polish schooling in the 20th century, school books, book reading

Abstrakt

The author of this article discusses the ways in which the authors of the history of literature textbooks from the years 1918 to 1939 attempted, by means of the didactic framework, to make students interested in the readings and to steer their reception. This was to improve teenagers’ engagement with literary works. For this purpose, the author examines selected school books, analysing the content of their didactic framework from her point of interest. The paper concludes with a summary that points out the weaknesses and strengths of the methods identified in the textbooks, which were adopted to make students interested in reading and to control their reception of it.

Bibliografia

Balicki J., Maykowski S., Będziem Polakami. Drugi rok nauki języka polskiego w szkołach średnich ogólnokształcących, Lwów 1928.

Balicki J., Maykowski S., Kraj lat dziecinnych. Pierwszy rok nauki języka polskiego w szkołach średnich ogólnokształcących, Lwów 1926.

Balicki J., Maykowski S., Miej serce. Trzeci rok nauki języka polskiego w szkołach średnich ogólnokształcących, Lwów 1930.

Balicki J., Rola podręcznika w nauczaniu języka ojczystego, „Zrąb” 1932, R. 3, nr 11, s. 31–49.

Budrewicz Z., Czytanka literacka w gimnazjum międzywojennym. Geneza, struktura, funkcje, Kraków 2003.

Czerniewski W., Słodkowski W., Z zagadnień dydaktyki języka polskiego w klasach licealnych, Warszawa 1960.

Czerniewski W., Wartości dydaktyczne podręczników historii literatury polskiej okresu międzywojennego, [w:] W. Czerniewski, W. Słodkowski, Z zagadnień dydaktyki języka polskiego w klasach licealnych, Warszawa 1960, s. 61–74.

Czerniewski, Historia literatury i języka polskiego Konrada Górskiego, [w:] W. Czerniewski, W. Słodkowski, Z zagadnień dydaktyki języka polskiego w klasach licealnych, Warszawa 1960, s. 106–113.

Drozdowski M. M., Manfred Kridl, czyli zapomniane tradycje, „Tygodnik Demokratyczny” 1989, nr 15, s. 21–24.

Dworakowska-Marinow D., Lucjusz Komarnicki. Pedagog, badacz literatury, teatrolog, Łódź 2007.

Górski K., Literatura polska. Cz. 1: Historia literatury i języka polskiego dla I kl. liceów ogólnokształcących, Lwów–Warszawa 1938.

Górski K., Literatura polska. Cz. 2: Wypisy z literatury polskiej i powszechnej dla I kl. liceów ogólnokształcących, Lwów–Warszawa 1938.

Ingarden R., O roli podręcznika w nauczaniu w szkole średniej, „Muzeum” 1939, z. 2, 69–96.

Kitab S., Teoria Manfreda Kridla. Próba uzupełnienia metody integralnej, Toruń 2000.

Kleiner J., Brückner A., Zarys dziejów literatury polskiej i języka polskiego, t. 2, Lwów 1939.

Kleiner J., Zarys dziejów literatury polskiej, t. 1: Od początków piśmiennictwa do końca rządów Stanisława Augusta, Lwów 1932.

Kołodziej P., Czas na obraz. Dzieło malarskie jako tekst i kontekst w szkolnym kształceniu humanistycznym (1880–1990), Kraków 2013.

Komarnicki L., Historia literatury polskiej wieku XIX (z wypisami). Książka dla młodzieży szkolnej

i samouków. Cz. 1 (Od upadku Rzeczypospolitej od wystąpienia A. Mickiewicza), Warszawa–Kraków–Lublin–Łódź–Poznań–Wilno–Zakopane 1918–1926.

Komarnicki L., Historia literatury polskiej wieku XIX (z wypisami). Książka dla młodzieży szkolnej

i samouków. Cz. 2 (Od wystąpienia A. Mickiewicza do roku 1830), Warszawa–Kraków–Lublin–Łódź–Poznań–Wilno–Zakopane 1918–1926.

Kridl M., Literatura polska wieku XIX. Cz. 4: Literatura w kraju po roku 1830, Warszawa 1930.

Kridl M., Literatura polska wieku XIX. Cz. 5, t. 1: Główne prądy literatury europejskiej okresu pozytywizmu, Warszawa 1931.

Kridl M., Literatura polska wieku XIX. Cz. 1: Od trzeciego rozbioru do wystąpienia Mickiewicza (1795–1822), Warszawa 1925.

Kridl M., Literatura polska wieku XIX. Cz. 2: Od wystąpienia Mickiewicza do powstania listopadowego (1822–1830), Warszawa 1925.

Kridl M., Literatura polska wieku XIX. Cz. 3: Literatura na emigracji, Warszawa 1928.

Kridl M., Literatura polska wieku XIX. Cz. 5, t. 2: Młoda Polska, Warszawa 1933.

Kridl M., Wstęp do badań nad dziełem literackim, Wilno 1936.

Krzyżanowski J., Saloni J., Z pracy ducha. Podręcznik do nauki języka polskiego dla IV klasy gimnazjów ogólnokształcących, Lwów 1938, 1939.

Kulczycka-Saloni J., Podręczniki na klasę pierwszą liceum, „Polonista” 1939, z. 3, s. 102–108.

Kwiatkowska-Ratajczak M., Dawna a nowa dydaktyka polonistyczna, [w:] Innowacje i metody.

W kręgu teorii i praktyki. Podręcznik akademicki dydaktyki kształcenia polonistycznego, t. 1, red. M. Kwiatkowska-Ratajczak, Poznań 2011.

Łazarska D., Osoba ucznia w świadomości studentów polonistki. O związku literaturoznawstwa z dydaktyką, Kraków 2015

Marchewa J., Nauczanie literatury w szkole średniej w latach 1918-1939. Koncepcje i podręczniki, Warszawa 1990.

Mysłakowski Z., Nauczanie żywe a podręcznik szkolny, Lwów 1936.

Ogłoza E., Problem odbioru dzieła literackiego w literaturze metodycznej z lat 1918–1939, „Z Teorii

i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego” 1978, nr 267, s. 9–25.

Paczkowska-Łagowska E., Logos życia. Filozofia hermeneutyczna w kręgu Wilhelma Diltheya, Gdańsk 2000.

Podręczniki literatury w szkole średniej. Wczoraj – dziś – jutro, red. B. Chrząstowska, Poznań 1991.

Polonistyka szkolna w latach 1918–1939. Koncepcje i polemiki, programy i ich realizacja, red. L. Jazownik, Zielona Góra 2002.

Sawrycki W., Współtwórcy szkolnej polonistyki dwudziestolecia międzywojennego. Kazimierz Wóycicki, Konstanty Wojciechowski, Juliusz Kleiner, Konrad Górski, Warszawa 1984.

Skwarczyńska S., Kierunki w badaniach literackich. Od romantyzmu do połowy 20 w., Warszawa 1984.

Świerzowicz J., Lucjusz Komarnicki: Historia Literatury Polskiej wieku XIX do roku 1830.

(Z wypisami). Książka dla młodzieży szkolnej i samouków. Część II, „Muzeum” 1919, R. 34, nr 7–8, s. 357–363.

Uryga Z., Podręcznik jako narzędzie kształcenia literackiego w szkole średniej, [w:] Podręczniki literatury w szkole średniej. Wczoraj – dziś – jutro, red. B. Chrząstowska, Poznań 1991, s. 29–31.

Wichary G., Koncepcja kształcenia literackiego w podręcznikach szkolnych Lucjusza Komarnickiego i Manfreda Kridla, [w:] W. Czerniewski, W. Słodkowski, Z zagadnień dydaktyki języka polskiego w klasach licealnych, Warszawa 1960, s. 73–82.

Wóycicki K, Przedmowa do wydania I, [w:] K. Wóycicki, Ćwiczenia porównawcze z dziedziny poetyki. 1: Wypisy. Podręcznik dla szkoły i samouków, wyd. 2, Warszawa–Kraków–Lublin–Łódź–Poznań 1919, s. IV.

Wóycicki K. Ćwiczenia porównawcze z dziedziny poetyki. 1: Wypisy. Podręcznik dla szkoły i samouków, wyd. 2, Warszawa–Kraków–Lublin–Łódź–Poznań 1919.

Wóycicki K., Życie polskie. Wypisy na klasę IV i V szkoły średniej, Warszawa–Kraków–Lublin–Łódź–Poznań–Wilno–Zakopane 1923.

Pobrania

Opublikowane

2021-12-20

Jak cytować

Łazarska, D. (2021). Międzywojenne podręczniki historii literatury i ich obudowa dydaktyczna. O sposobach zaciekawienia uczniów lekturą i sterowania jej odbiorem. AUPC Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 19, 219–233. https://doi.org/10.24917/20811861.19.13

Numer

Dział

Artykuły / Articles