Cenzura prasy partyjnej na przykładzie „Gazety Pomorskiej” z lat 1949–1950

Autor

  • Wanda Ciszewska-Pawłowska Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.24917/20811861.19.22

Słowa kluczowe:

Gazeta Pomorska, censorship, censorship interventions, the press, the party’s press, Pomeranian Region, PZPR

Abstrakt

Gazeta Pomorska, the press organ of the Provincial Committee of the Polish United Workers' Party in Bydgoszcz, is an example of the party’s press closely related to a political grouping. The journal was created in 1949 as a result of merging local Pomeranian magazines: "Głos Pomorza” from Toruń and "Gazeta Zachodnia” from Bydgoszcz. The subject of the new periodical referred to the nature of the previous magazines. The novelty was the close connection with party issues. Censorship assessments of "Gazeta Pomorska" prepared by the Provincial Office of Control of Press, Publications and Shows (WUKPPiW) in Bydgoszcz in 1949 are not as enthusiastic as they would expect for a periodical related to the party in power. Their character and tone depend, among others, on the guidelines presented at the meetings of the party’s press editors, organized by the Press and Publishing Department of the Central Committee of the Polish United Workers' Party (Wydział Prasy i Wydawnictw KC PZPR).

Bibliografia

Adamczyk M., Polityka prasowa w Polsce do 1956 roku, [w:] Literatura, prasa, biblioteka. Studia i szkice ofiarowane profesorowi Jerzemu Jarowieckiemu w 65-lecie urodzin i 40-lecie pracy naukowej, red. J. Szocki, K. Woźniakowski, Kraków 1997, s. 214–220.

Adamowski J., Kozieł A., Cenzura w PRL, [w:] Granice wolności słowa. Materiały konferencji naukowej, Kielce 4–5 maja 1995, red. G. Miernik, Kielce–Warszawa 1999, s. 57–71.

Belzyt L., Prasa codzienna i periodyki w województwie pomorskim w latach 1945–1948, „Zapiski Historyczne” 1984, t. 49, z. 1, s. 87–117.

Bibliografia czasopism pomorskich. Województwo bydgoskie, red. H. Baranowski, Toruń 1960.

Ciećwierz M., Polityka prasowa 1944–1948, Warszawa 1989.

Ciszewska-Pawłowska W., Ingerencje cenzorskie w prasie województwa pomorskiego w 1948 r. na przykładzie „Głosu Pomorza”, [w:] Kto by tam czytał gazety… Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Grażynie Gzelli, red. W. Ciszewska-Pawłowska, B. Centek, Toruń 2020, s. 179–194.

Ciszewska W., Prasa narzędziem partyjnego kierowania masami. Socjalistyczna wizja redakcji prasowej, [w:] Nie po myśli władzy. Studia nad cenzurą i zakresem wolności słowa na ziemiach polskich od wieku XIX do czasów współczesnych, red. D. Degen, M. Żynda, Toruń 2012, s. 155–178.

Garlicki J., Dwudziestolecie „Gazety Pomorskiej”, „Rocznik Kulturalny Kujaw i Pomorza” 1967–1968, t. 4, s. 172–189.

Główny Urząd Kontroli Prasy 1945–1949, oprac. D. Nałęcz, Warszawa 1994.

Grygo E., Z problematyki kierownictwa prasą PZPR w latach 1948–1959, „Kwartalnik Prasy Polskiej” 1984, t. 23, z. 1, s. 69–84.

Habielski R., Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa 2009.

Jakubowski J., Struktura i zadania komórki organizacyjnej KC PZPR zajmującej się prasą (1949–1972), [w:] Materiały pomocnicze do historii dziennikarstwa Polski Ludowej, t. 12, red. A. Słomkowska, współpr. D. Mikołajczyk-Grzelewska, Warszawa 1988, s. 91–99.

Jastrzębski Z., Informacja o „Ilustrowanym Kurierze Polskim”, [w:] Prasa i radio na Pomorzu i Kujawach 1945–1985. Materiały z sesji zorganizowanej przez Zarząd Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy PRL w Bydgoszczy, red. i oprac. Z. Jastrzębski, Bydgoszcz 1987, s. 32–39.

Jędrzyński Z., Prasa i radio, [w:] Województwo Bydgoskie. Krajobraz, dzieje, kultura, gospodarka, red. A. Swinarski, Poznań 1973, s. 390–397.

Jędrzyński Z., Z dziejów „Gazety Pomorskiej” i jej poprzedniczek, [w:] Prasa i radio na Pomorzu i Kujawach 1945–1985. Materiały z sesji zorganizowanej przez Zarząd Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy PRL w Bydgoszczy, red. i oprac. Z. Jędrzyński, Bydgoszcz 1987, s. 7–24.

Kędra E., Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej w latach 1945–1947 w Toruniu, „Rocznik Toruński” 1977, t. 12, s. 5–21.

Kędra E., Z dziejów prasy toruńskiej w 1945 r., „Rocznik Toruński” 1979, t. 14, s. 107–118.

Konopka H., Porozumienie kwietniowe 1950 roku – sukces komunistów, czy klęska episkopatu?, „Studia Podlaskie” 1998, t. 8, s. 113–128.

Krzywosz M., Cuda w Polsce Ludowej. Studium przypadku prywatnego objawienia maryjnego w Zabłudowie, Białystok 2016.

Materiały pomocnicze do historii dziennikarstwa Polski Ludowej, przygot. J. Centkowski, A. Słomkowska, J. Wegner, t. 1–15, Warszawa 1971–1991.

Mazur M., „Cud” lubelski na łamach prasy, „Annales Universitsatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F. Historia 60” 2005, vol. 60, s. 335–351.

Melaniuk S., Sudziński R., Podział administracyjny, [w:] Województwo bydgoskie. Krajobraz, dzieje, kultura, gospodarka, red. A. Swinarski, Poznań 1973, s. 487–496.

Mroczko M., Z dziejów prasy pomorskiej („Ziemia Pomorska” 1945–1950), „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Historia” 1981, nr 11, s. 107–116.

Noszczak B., Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w latach 1944–1956, [w:] Polski wiek XX, t. 3: PRL od lipca 44 do grudnia 70,, red. K. Persak, P. Machcewicz, Warszawa 2010, s. 137–166.

Piasecka R., Agencja Publicystyczno-Informacyjna (API) w latach 1944–1967. „Gazeta dla Gazet”, „Studia Bibliologiczne Akademii Świętokrzyskiej” 2003, t. 7, s. 97–107.

Piasecka R., Agencja Robotnicza w latach 1948–1972. Zarys problematyki badawczej, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2003, t. 6, nr (11), s. 105–122.

Piasecka-Strzelec R., Informacja czy propaganda? Biuletyn Polskiej Agencji Prasowej w latach 1944–1972, [w:] Bibliologia polityczna. Praca zbiorowa, red. D. Kuźmina, Warszawa 2011, s. 274–282.

Piasecka-Strzelec R., Polskie agencje prasowe w latach 1944–1972. Upowszechnianie i reglamentacja informacji, działalność propagandowa, Kielce 2012.

Pokorna-Ignatowicz K., Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa–Książka–Ruch” w polskim systemie medialnym, Kraków 2016.

Ruszczyc J., „Trybuna Ludu” – dziennik partii, „Zeszyty Prasoznawcze” 1964, nr 3, s. 27–37.

Skrzypek J., Etapy rozwojowe prasy w Polsce Ludowej, „Zeszyty Prasoznawcze” 1964, nr 3, s. 20–26.

Słomkowska A., Prasa w PRL. Szkice historyczne, Warszawa 1980.

Sobecki C., Trzydziestolecie „Gazety Pomorskiej”, „Rocznik Kulturalny Kujaw i Pomorza” 1977–1978, t. 10, s. 75–88.

Sucharska A., Kultura Bydgoszczy w latach 1945–1980, [w:] Bydgoszcz wczoraj i dziś. 1945–1980, red. S. Michalski, Warszawa–Poznań 1988, s. 225–271.

Tomkiewicz R., Reakcja władz województwa olsztyńskiego na klątwę władz watykańskich z 1949 roku, „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie” 2002, nr 3, s. 407–419.

Urban G. P., Rozpowszechnianie komunistycznej prasy partyjnej w województwie lubelskim 1946–1948, „Radzyński Rocznik Humanistyczny” 2018, t. 16, nr 1, s. 179–190.

Vogel T., „Ilustrowany Kurier Polski” kończy 40 rok istnienia, „Kalendarz Bydgoski” 1985, s. 25–32.

Worono-Szymkiewicz T., Prasa i radio, [w:] Bydgoskie w dwudziestoleciu 1945–1965. Zarys społeczno-kulturalny, red. A. Walczak, Z. Wróbel, Gdynia 1967, s. 340–377.

Zawadka M., O prasie Polski Ludowej. Uwagi i refleksje z okazji XX-lecia PRL, „Zeszyty Prasoznawcze” 1964, nr 3, s. 5−19.

Zawadka M., Z historii niektórych powojennych wydawnictw prasowych, „Zeszyty Prasoznawcze” 1962, nr 1/2, s. 62–79.

Pobrania

Opublikowane

2021-12-20

Jak cytować

Ciszewska-Pawłowska, W. (2021). Cenzura prasy partyjnej na przykładzie „Gazety Pomorskiej” z lat 1949–1950. AUPC Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 19, 366–385. https://doi.org/10.24917/20811861.19.22

Numer

Dział

Artykuły / Articles