Piotr Skrzynecki: performer nieustającego święta
DOI:
https://doi.org/10.24917/20811861.19.32Słowa kluczowe:
Kraków, Piotr Skrzynecki, Piwnica pod Baranami, artistic communication, celebration, performersAbstrakt
The author of this article highlights the performative aspects of Piotr Skrzynecki’s cabaret and theatre activities, which triggered a special kind of artistic communication with the audience. He places the artist’s profile against the background of communist Poland and the post-transformation cultural reality, emphasising Skrzynecki’s independence from ideological and economic conditions. The creative life of the founder of Piwnica pod Baranami is shown as producing social, communal, and artistic situations of collective celebration. The impact of the cabaret of the Piwnica pod Baranami is analysed by the author as an intentional production of a feedback loop between aesthetic, social, and political groups, establishing a community around the stage event.
Bibliografia
Awdiejew A., Nieśmieszne aforyzmy (Refleksja nad semantyką humoru Viktora Raskina), „Język i Kultura” 1992, nr 8, s. 279–286.
Balawajder M., Jak umiera legenda (Kabaret Piwnica pod Baranami przestał istnieć), „Życie” 1997, nr 106, s. 7.
Balawajder M., Piwnica działa, „Życie” 1997, nr 211, s. 7.
Balme Ch., Wprowadzenie do nauki o teatrze, przeł. W. Dudzik, M. Leyko, Warszawa 2002.
Benedyktowicz Z., „Uciekające zdjęcia”. Rozmowa z Piotrem Skrzyneckim, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1992, t. 46, nr 3/4, s. 168–171.
Benedyktowicz Z., O święcie i świętowaniu, rozmowa z Piotrem Skrzyneckim (z udziałem Zbigniewa Fijaka, Czesława Robotyckiego i Anny Szałapak), „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1988, t. 42, nr 1/2, s. 107–112.
Bourriaud N., Estetyka relacyjna, przeł. Ł. Białkowski, Kraków 2012.
Caillois R., Gry i ludzie, przeł. A. Tatarkiewicz, M. Żurowska, Warszawa 1997.
Długosz L., Leszek Długosz opowiada o swoich związkach z Piwnicą pod Baranami, Polskie Radio. Dwójka 16.06.2021, [on-line:] https://www.polskieradio.pl/8/380/Artykul/2753005,Leszek-Dlugosz-Uwiedziony-przez-dzwieki – 10.08.2021.
Domańska E., „Zwrot performatywny” we współczesnej humanistyce, „Teksty Drugie” 2007, nr 5, s. 48–61.
Drużyńska J., 20 lat temu zmarł Piotr Skrzynecki – współtwórca kabaretu Piwnica pod Baranami, Radio Kraków 24.04.2017, [on-line:] https://www.radiokrakow.pl/kultura/20-lat-temu-zmarl-piotr-skrzynecki-spoltworca-kabaretu-piwnica-pod-baranami/ – 20.02.2021.
Fischer-Lichte E., Estetyka performatywności, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, Kraków 2008.
Garczyński S., Anatomia komizmu, Poznań 1989.
Grotowski J., Święto, według stenogramu spotkania ze studentami i profesorami w auli New York University, 13 grudnia 1970, „Odra” 1972, nr 6, s. 47–51.
Grotowski J., To święto stanie się możliwe, na podstawie stenogramu polsko-francuskiego kolokwium na temat kultury w Royaumont we Francji, 11 października 1972, „Kultura” 1972, nr 52, s. 1 i 4.
Guzek Ł., Performatyzacja sztuki. Sztuka performance i czynnik akcji w polskiej krytyce sztuki, Gdańsk 2013.
Kłossowicz J., Słownik teatru polskiego. Artyści i ich dzieła, teatry, historia, główne zjawiska, terminy teatralne, Warszawa 2002.
Kołodziej A., Mowa w (s)tarciu z pismem. Slam poetycki jako przykład symbiozy tekstu i wydarzenia, [w:] Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytycznej, red. E. Bal, W. Świątkowska, Kraków 2013, s. 89–96.
Kosiński D., Polski teatr przemiany, Wrocław 2007.
Krasowska A., Od Zielonego Balonika do Potem. Komizm słowny w kabarecie literackim, Warszawa 2013.
Kristeva J., Hannah Arendt. Biografia, przeł. J. Levin, Warszawa 2007.
Kunst B., Artysta w pracy. O pokrewieństwach sztuki i kapitalizmu, przeł. P. Sobaś-Mikołajczyk, D. Gajewska, J. Jopek, Warszawa–Lublin 2016.
Marinis De M., Performans i teatr. Od aktora do performera i z powrotem?, [w:] Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytycznej, red. E. Bal, W. Świątkowska, Kraków 2013, s. 19–40.
Miodońska-Brookes E., „Mam ten dar, bowiem patrzę się inaczej”. Szkice o twórczości Stanisława Wyspiańskiego, Kraków 1997.
Nycz R., Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków 2001.
Ogłoszenie o sprzedaży teatru [anons prasowy], „Gazeta Warszawska” 1820, nr 22, 14 marca, s. 548.
Olczak-Ronikier J., Piotr, Kraków 1998.
Olczak-Ronikier J., Piwnica pod Baranami czyli Koncert ambitnych samouków, wyb. ilustr. K. Wiśniak, Warszawa 1994.
Orzechowski E., Kilka uwag o zarządzaniu kulturą w Polsce. Stan na rok 2013, „Problemy Zarządzania” 2013, t. 11, nr 4 (44), s. 75–86.
Pieniążek M., Akt twórczy jako mimesis. „Dziś są moje urodziny” – ostatni spektakl Tadeusza Kantora, Kraków 2005.
Piwnica Pod Baranami 1963–68, LP 1–2, Poljazz, Warszawa 1987.
Piwnica pod Baranami, Ta nasza młodość, CD 1–6, Polskie Radio, Warszawa 2001.
Popiel M., Poetyka autokreacji. Narracje doświadczenia artystycznego, [w:] Kulturowa teoria literatury. 2 Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Kraków 2012, s. 63–100.
Ptaszek G., Edukacja medialna 3.0. Krytyczne rozumienie mediów cyfrowych w dobie Big Data i algorytmizacji, Kraków 2019.
Puzyna K., Pisać na scenie, [w:] K. Puzyna, Burzliwa pogoda. Felietony teatralne, Warszawa 1971.
Robotycki C., „Piwnica pod Baranami” – antropologiczna interpretacja formuły kabaretu, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1994, t. 48, nr 1–2.
Schechner R., Environmental Theater, New York 1973.
Slowiak J., Cuesta J., Jerzy Grotowski, przeł. K. Dylewska, Warszawa 2010.
Sowa J., Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków 2011.
Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1993.
Wąs M., Skrzynecki. Demiurg i wizjoner, Kraków 2018.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
